Güney Sudan, eksik hazırlıkları gerekçe göstererek Aralık seçimlerini 2 yıl erteledi

Güney Sudan, JUBA (AP) — Güney Sudan hükümeti, nüfus sayımı, kalıcı bir anayasa taslağı hazırlanması ve siyasi partilerin kaydı gibi süreçlerin tamamlanması gerekliliğini öne sürerek Aralık ayında yapılması planlanan seçimleri iki yıl erteledi.

Cumhurbaşkanlığı Ulusal Güvenlik Danışmanı Tut Gatluak, Cuma günü yaptığı açıklamada, uzatmanın 22 Aralık 2026’daki yeni seçim tarihinden önce kritik süreçlerin tamamlanması için bir fırsat sağlayacağını söyledi.

2011 yılında bağımsızlığını kazanan ülke, ikinci kez seçimleri erteliyor ve Şubat 2020’de başlayan geçiş sürecini uzatıyor.

Cumhurbaşkanı Salva Kiir ve eski rakibi ve yardımcısı Riek Machar, 2018 yılında 400 binden fazla insanın ölümüne yol açan beş yıllık iç savaşı sona erdiren bir barış anlaşması imzaladılar.

Kabine İşleri Bakanı Martin Elia Lomuro, uzatmanın hem seçim kurumları hem de güvenlik sektöründen gelen tavsiyeler doğrultusunda yapıldığını söyledi.

Geçtiğimiz ay Ulusal Seçim Komisyonu Başkanı Prof. Abednego Akok, Associated Press’e yaptığı açıklamada, ülkenin seçim takviminin gerisinde kaldığını, seçmen kayıtlarının Haziran ayında başlaması gerektiğini ancak fon yetersizliği nedeniyle kayıtların hala beklemede olduğunu belirtmişti.

Ülke, petrol ihracatını gerçekleştirdiği savaş mağduru komşu Sudan’daki boru hattının hasar görmesi sonucu memurlarının yaklaşık bir yıldır maaş alamadığı ekonomik bir krizle karşı karşıya.

Komşu Kenya’da devam eden ve barışın sürdürülebilmesi için imzacı olmayan grupların da dahil edilmesinin temelini oluşturacağı düşünülen Tumaini girişimi barış görüşmeleri de tıkandı.

İnsan hakları gruplarının seçim öncesi korku yaratacağı yönündeki endişelerine rağmen, Ağustos ayında, tutuklama emri olmadan gözaltı yapılmasına izin veren yeni bir güvenlik yasası yürürlüğe girdi.

Bağımsız siyasi analist Andrea Mach Mabior, sahte seçimlerin kaynak israfına ve kaosa yol açabileceği uyarısında bulundu.

Mabior, AP’ye yaptığı açıklamada, “Uluslararası standartlara uymayan seçimlere gitmek para israfı olacaktır.” dedi.

Ancak Toplum Güçlendirme İlerleme Örgütü’nün yöneticisi Edmund Yakani gibi bazıları ise seçimlerde yaşanacak gecikmelerin veya geçiş döneminin uzatılmasının, kırılgan ülke genelinde şiddet patlamaları yaşanması ihtimalini doğuracağını söyledi.

Yakani, Ağustos ayında AP’ye yaptığı açıklamada, “Aralık 2024’te seçimleri yapamazsak ülkenin şiddete dönme ihtimali seçime gitmemizden daha yüksek” demişti.

İç savaş ve iklim değişikliğinin şoklarını yaşayan ülke, insani yardıma ihtiyaç duyuyor. BM’nin Güney Sudan için 2024 İnsani İhtiyaçlar Genel Görünümü’ne göre, 2024 yılında ülke nüfusunun yüzde 73’üne denk gelen yaklaşık 9 milyon kişinin insani yardıma ihtiyaç duyması bekleniyor.